مهارت حل مسئله
کارفرمایان اغلب به توانایی مدیریت موقعیتهای دشوار یا غیرمنتظره در محل کار و مسائل پیچیده تجاری اهمیت فراوانی میدهند. سازمانها به افرادی متکی هستند که میتوانند با ارزیابی هر دو نوع موقعیت، راهحلها را شناسایی کنند. مهارتهای حل مسئله این توانمندیها را در شما تقویت میکند. این مهارتها نهتنها برای کارفرمایان ارزشمند است، بلکه در زمینههای دیگر زندگی مانند ایجاد رابطه و تصمیمگیری روزانه نیز بسیار مفید هستند.
مهارتهای حل مسئله در شناسایی منبع مشکل و یافتن راهحل مؤثر به شما کمک میکند. اگرچه حل مسئله اغلب مهارتی جداگانه شناخته میشود، مهارتهای مرتبط دیگری نیز وجود دارد که در تقویت آن مفید است. برخی از مهارتهای کلیدی حل مسئله عبارتاند از:
گوشدادن فعال، تحلیل و بررسی، پژوهش، خلاقیت، ارتباط، مطمئنبودن، تصمیمگیری، تیمسازی.
باید توجه داشت که در کنار این مهارتها، مهارتهای فنی و دانش مرتبط با زمینه شغلی نیز اهمیت دارد.
نمونههایی از مهارتهای حل مسئله
برای حل مؤثر مشکل، احتمالاً از چند مهارت مختلف استفاده خواهید کرد. در اینجا چند نمونه از مهارتهایی که ممکن است هنگام حل مشکل استفاده کنید، آمده است:
پژوهش
تحقیق، مهارتی ضروری در ارتباط با حل مسئله است. شما باید علت مشکل را شناسایی کرده و آن را بهطور کامل درک کنید. با طوفان فکری با دیگر اعضای تیم، مشورت با همکاران باتجربهتر یا کسب دانش با تحقیق یا شرکت در دورههای آنلاین شروع به جمعآوری اطلاعات بیشتر دربارۀ مشکل کنید.
تحلیل و بررسی
اولین گام برای حل هر مشکل، تجزیه و تحلیل وضعیت است. مهارتهای تحلیلی کمک میکند مشکلات را درک کنید و بهطور مؤثر راهحلها را توسعه دهید. همچنین در طول تحقیق به مهارتهای تحلیلی نیاز دارید تا به تمایز بین راهحلهای کارا و غیرکارا کمک کند.
درنهایت، باید درباره چگونگی حل مشکلات پیشآمده تصمیم بگیرید. مهارتهای تحقیقاتی و تحلیلی قوی به کسانی که تجربۀ کمتری دارند، کمک میکند. گاهی ممکن است در موقعیتی اضطراری، نیاز به حل فوری مسئله باشد و برخی مواقع، زمان کافی برای یافتن راهحل و فکر کردن به تمام جوانب مسئله وجود دارد.
ارتباط
هنگام شناسایی راهحلهای ممکن، باید بدانید چگونه مشکل را به دیگران منتقل کنید. همچنین چه کانالهای ارتباطی هنگام درخواست کمک مناسبترند. پیداکردن راهحل و شناخت دقیق و روشن جوانب آن، شما را از سردرگمی نجات میدهد و اجرای راهحل را آسانتر میکند.
مراحل حل مشکل
چهار مرحله اساسی برای حل هر مشکل وجود دارد: تعریف مشکل، تولید جایگزین، ارزیابی و انتخاب گزینههای جایگزین، پیادهسازی راهکارها.
تعریف مشکل
کلید تعریف درست مشکل این است که مطمئن شوید با مشکل واقعی برخورد میکنید، نه علائم آن. برای مثال، اگر عملکرد در بخش شما غیراستاندارد است، ممکن است فکر کنید مشکل از سفارشدهندگان است. با این حال، اگر کمی عمیقتر نگاه کنید، ممکن است مشکل واقعی، کمبود آموزش یا حجم کاری نامعقول باشد.
ابزارهایی مانند قدردانی و تجزیه و تحلیل علت ریشهای به شما کمک میکند سؤالات درستی بپرسید و با بررسی لایههای زیرین مشکل، کشف کنید واقعاً چه اتفاقی درحال رخ دادن است. در این مرحله، اطمینان از اینکه از منظرهای مختلف به موضوع نگاه میکنید نیز مهم است.
درک پیچیدگی
وقتی مشکل ساده است، راهحل معمولاً واضح است و نیاز به اجرای چهار مرحله قبل نیست. بنابراین، وقتی این رویکرد رسمیتر را در پیش میگیرید، احتمالاً مشکل شما پیچیده و درک آن دشوار است؛ زیرا شبکهای از مسائل مرتبط به هم وجود دارد.
ابزارهای متعددی برای درک این آشفتگی درهم و برهم وجود دارد، مثل نمودارهای وابستگی که برای سازماندهی بسیاری از اطلاعات مختلف در موضوعات مشترک و کشف روابط بین آنها عالی هستند.
یکی دیگر از ابزارهای محبوب، نمودار علت و معلولی است. برای ایجاد راهحلهای اجرایی، باید درک کاملی از علت ایجاد مشکل داشته باشید. در مثال کار غیراستاندارد، نمودارهای علت و معلولی نشان میدهد کمبود آموزش باعث عمیقتر شدن مشکل میشود و دلایل احتمالی مانند اضافه بار کار و مشکلات فناوری را برجسته میکند.
هنگامی که مشکل شما در فرایند تجاری رخ میدهد، ایجاد نمودار جریان، نمودار خط شنا یا نمودار سیستمی کمک میکند ببینید چگونه فعالیتها و ورودیهای مختلف با هم تطبیق مییابند. بهاینترتیب، عنصر یا گلوگاه گمشده را ریشۀ مشکل است، شناسایی میکنید.
اغلب، آنچه ممکن است مشکلی واحد بهنظر برسد، درحقیقت مجموعهای از مشکلات است. در مثال قبل، کار نامرغوب ممکن است ناشی از مهارتهای ناکافی باشد؛ اما حجم کاری بیشازحد، زمانهای بسیار کوتاه و انگیزۀ ضعیف نیز در این امر نقش خواهد داشت. تکنیک Drill Down کمک میکند مشکل را به بخشهای کوچکتر تقسیم کنید که هرکدام را میتوان بهطور مناسب حل کرد.
راههای تقویت مهارتهای حل مسئله
روشهای مختلفی برای بهبود مهارتهای حل مسئله وجود دارد. چه به دنبال شغل باشید و چه درحال حاضر مشغول به کار، بهبود مهارتهای حل مسئله و تواناییهای مرتبط به شما کمک میکند به گزینهای خوب برای استخدام و کارمندی شایسته تبدیل شوید.
دانش فنی بیشتری در زمینۀ کارتان کسب کنید
بسته به صنعتی که در آن مشغولید، اگر دانش فنی قوی در آن زمینه داشته باشید، ممکن است حل مشکلات برایتان آسانتر باشد. با شرکت در دورههای آموزشی و تمرین مداوم، دانش فنی بیشتری کسب کنید.
به دنبال فرصتهایی برای حل مشکل باشید
با قراردادن خود در موقعیتهای جدید، احتمال بیشتری وجود دارد که در معرض فرصتهایی برای حل مشکل قرار بگیرید. ممکن است دریابید که فرصتهایی برای داوطلبشدن برای پروژههای جدید در گروهی دیگر یا خارج از محل کار و برای سازمانی دیگر وجود دارد.
مشکلات فرضی را حل کنید
تمرین و ایفای نقش ابزار مفیدی برای توسعه مهارتهای حل مسئله است. میتوانید کتابهای تمرین حرفهای برای صنعت خود و سناریوهای حل مسئله را به صورت آنلاین پیدا کنید. نحوه حل این مشکلات را تمرین کنید و ببینید راهحلهای بالقوه شما اجرایی هستند یا خیر. تمرین اینکه چگونه ممکن است با سناریوهای رایج در صنعت خود برخورد کنید، به شما کمک میکند هنگام بروز مشکل، زودتر به راهحلها برسید.
روند حلشدن مشکلات دیگران را مشاهده کنید
ممکن است همکارانی داشته باشید که در حل مشکلات ماهرند. مشاهده نحوه حل مشکلات آنها در بهبود مهارتهای شخصی به شما کمک میکند. بپرسید چه تکنیکهایی را بهکار میبرند تا در حرفه خودتان استفاده کنید.
مهارتهای حل مسئله برای رزومه
نشاندادن مهارتهای حل مسئله در رزومه، به کارفرمایان کمک میکند متوجه شوند چه نقش مؤثری در مجموعهشان خواهید داشت. برای مثال، موقعیتهای خدمات مشتری، مهندسی و مدیریت، کاندیدای خوبی برای گنجاندن تواناییهای حل مسئله هستند. در رزومه میتوانید مهارتهای حل مسئلهتان را در چند قسمت برجسته کنید: «مهارتها»، «دستاوردها» و با ذکر مثالهای خاص در بخش «تجربه».
در بخش مهارتها، ممکن است بخواهید به جای نوشتن عبارت کلی «حل مسئله»، مهارتهای کلیدی حل مسئلهتان را فهرست کنید. برای مثال، مهارتهای فنی خاصی را فهرست کنید که به شما در حل مشکلات یا مهارتهای نرم مرتبط با حل مسئله کمک میکند، مانند تواناییهای پژوهشی یا استعدادهای تصمیمگیری.
به یاد داشته باشید داستانها قدرتمند هستند. مثالهای خاصی از زمانهایی که مشکلی را حل کردهاید، در ذهن داشته باشید. این کار به شما کمک میکند به سؤالات مصاحبه مانند «درباره زمانی که بر مانعی غلبه کردید، بگویید» پاسخ دهید.