چطور به سوالات مصاحبه شغلی پاسخ دهیم؟

همانطور که در مقاله «انواع سوالات مصاحبه شغلی» اشاره کردیم به طور کلی ۷ نوع سوال از شما پرسیده می‌شود. سوالات شایستگی و رفتاری یکی از این دسته‌ها بودند. این سوالات گذشته‌محورند و تجربیات و سوابق کاری شما را بررسی می‌کنند.در ادامه نحوه پاسخگویی به این دسته از سوالات را بررسی می‌کنیم.

تکنیک STAR

ممکن است در جلسه مصاحبه از شما چنین سوالی پرسیده شود «آیا می‌تونی یک مثال درباره تجربه خودت یا یک فعالیت موثری که تو سازمان قبلی انجام دادی بزنی؟»

برای پاسخ به چنین سوالی، روش STAR به شما کمک می‌کنه که جوابی دقیق و کامل بدهید و از کلی‌گویی و دادن پاسخ‌های کلیشه‌ای و عام دوری کنید.
کلمه STAR مخفف کلمات Situation (موقعیت)، Task (کار یا وظیفه)، Actions (اقدامات) و Results (نتایج) است.

نحوه استفاده از این تکنیک به این صورت است که ابتدا «موقعیت» و «وظیفه­» موردنظرتان را بیان کنید؛ مثلا «وظیفۀ من به عنوان کارشناس تحلیل داده، مدیریت روند صدور فاکتورها بود».
سپس درباره کاری که انجام داده‌اید «اقدام»، و دستاوردتان «نتایج» را توضیح بدهید؛ «طی یک ماه، فرایند را ساده و پربازده کردم که در تیم ما باعث صرفه­‌جویی زمانی به میزان ده ساعت در هر ماه شد و میزان خطا را تا ۲۵% کاهش داد».

حتی اگر پاسخ سوال را به طور دقیق ندانید یا از پیش به آن فکر نکرده باشید می‌توانید با بیان تجربیات و مثال‌های واقعی پاسخ کامل و خوبی به سوال مصاحبه‌کننده بدهید.

نحوه پاسخگویی به سوالات شایستگی

مهم‌ترین سوالات مصاحبه معمولا سوالات شایستگی هستند و در تصمیم‌گیری مصاحبه‌کنندگان بسیار تاثیرگذارند. پاسخگویی به سوالات شایستگی کمی پیچیده‌تر است و شما در پاسخ به یک سوال لازم است توانایی‌ها و مهارت‌های موردنظر خود را بیان کنید. بنابراین مهم است که بتوانید با دقت و کیفیت بالایی به سوالات پاسخ دهید.

شایستگی‌های مختلفی مانند کار تیمی، خلاقیت، انعطاف‌پذیری، انگیزش درونی، تحلیل منطقی، ریسک‌پذیری، مهارت‌های ارتباطی و موارد دیگر ممکن است پرسیده شود. معمولا در مصاحبه‌های شایسته‌محور، مصاحبه‌کنندگان حرفه‌ای برای هر شغل فهرستی از شایستگی‌های کلیدی دارند و در جلسه مصاحبه به دنبال ارزیابی آن‌ها هستند. برای مثال ممکن است برای سنجش سطح و مدل یادگیری از شما خواسته شود مثالی از نحوه یادگیری موضوعات جدید ارائه دهید.

معمولا در آگهی‌ها و شرح شغل به شایستگی‌های کلیدی و نیازمندی‌های آن اشاره می‌شود. این شایستگی‌ها و نیازمندی‌ها اهمیت بالایی دارند و معمولا در مصاحبه شغلی سوالاتی در مورد آن‌ها پرسیده می‌شود. برای پاسخگویی به سوالات شایستگی‌محور شما باید به‌خوبی بتوانید ابعاد این شایستگی را در خود بیان کنید. این کار را با کمک تجربیات و کارهای گذشته خود انجام دهید. سعی کنید در بیان مثال‌ها و تجربیات به نقش خود و نتایج دستاوردها و نقاط متمایزی که ایجاد کرده‌اید اشاره کنید.   

این نکته را هم حتما به خاطر داشته باشید که از پاسخ‌های کلی پرهیز کنید؛ مثلا درباره کار تیمی نباید بگویید «من در کار تیمی خیلی خوب هستم و معمولا دوستانم این بازخورد را به من می‌دهند». بهتر است با جزئیات بیشتری از تجربیات قبلی و بیان مصداق‌هایی این شایستگی را اثبات کنید. برای مثال برای کار تیمی بعد از اشاره به اینکه در کار تیمی عملکرد خوبی دارید، می‌توانید به یک کار تیمی یا دانشجویی خود اشاره کنید، دستاوردها و عملکرد فراتر از انتظارتان را بگویید که باعث بازخورد مثبت دیگران شده است.

در پایان…

سعی کنید بهترین عملکرد را در پاسخ دادن به سوالات داشته باشید؛ دقیق، شفاف، صادقانه و با بیان جزئیات لازم. از کلی‌گویی پرهیز کنید ولی به محدودیت زمان هم توجه کنید و از بیان جزئیات غیرضروری دوری کنید. ممکن است اگر شما پاسخ دقیق و کاملی ارائه ندهید، مصاحبه‌کننده با سوالات دیگر و درخواست ارائه مثال، توضیحات بیشتری را بخواهد ولی ممکن است این اتفاق نیفتد و شما فرصت بیان شایستگی‌ها و توانمدی‌های خود را از دست بدهید. 

برای یادگیری پاسخ‌دهی به انواع دیگر سوالات مصاحبه می‌توانید به مقاله «۴۰ سوال رایج مصاحبه شغلی» مراجعه کنید.