کارشناس منابع انسانی کیست؟
«کارشناس منابع انسانی» که در برخی شرکت‌ها تحت عنوان «کارشناس سرمایه انسانی» نیز فعالیت می‌کند، مشغول به طراحی و اجرای فرایندهای جذب و استخدام، مدیریت عملکرد، مدیریت سبد جبران خدمات و برنامه‌ریزی برای توسعه و آموزش کارکنان می‌باشد. همچنین یک فرد در این موقعیت شغلی مسئول پیاده‌سازی سیاست‌ها و رویه‌های مشخص در راستای بهبود فضای شرکت به محیطی بهتر برای کارکردن است.
یک کارشناس منابع‌انسانی جنرالیست با اغلب زیرسیستم‌های منابع‌انسانی آشناست و می‌تواند با استفاده از جمع‌آوری داده و همکاری کارکنان شرح شغل‌هایی مناسب سازمان را مستند کند و فرایند جذب و استخدام شرکت را طراحی و پیاده‌سازی نماید. برای آشنایی و جامعه‌پذیری نیروهای جدید در سازمان، نیاز به طراحی فرایند آنبوردینگ است که یک کارشناس منابع‌انسانی با توجه به فرهنگ سازمانی موجود در هر شرکت مسئول طراحی و انجام این فرایند می‌باشد. فردی که در این موقعیت شغلی قرار دارد باید بتواند ارتباطی سازنده با تمامی سطوح مختلف سازمان برقرار کند و شنونده‌ی نیازهای کارکنان و سازمان باشد.
این فرد با توجه به شرح شغل‌های طراحی شده، نیازهای آموزشی نیروی انسانی را شناسایی می‌کند و برای توسعه‌ی کارکنان برنامه‌ریزی می‌کند. همچنین باید بتواند در راستای اهداف سازمانی فرایندی را برای کمک به مدیریت عملکرد نیروها طراحی نماید تا در آن به نیازهایی مانند بازخورددهی و شناخت کارکنان توجه شود. برای جبران خدمات کارکنان نیز باید بسته‌ای طراحی شود که در کنار حقوق و دستمزد ثابت، مواردی را مد نظر قرار دهد که هم برای نیروها جذاب باشد و هم در توان پرداختی شرکت باشد.
با توجه به اهمیت سرمایه‌ی انسانی برای توسعه یک کسب‌و‌کار، موقعیت شغلی «مدیریت منابع انسانی» در شرکت‌ها نیز نقشی کلیدی پیدا کرده است و جدا از انجام فرایندهای اصلی منابع‌انسانی به سمت یک موقعیت استراتژیک در سازمان حرکت کرده است و نقشی فعال در شکل‌دادن به سیاست‌ها و استراتژی‌های کلان شرکت گرفته است.
- وظایف اصلی کارشناس منابع انسانی چیست؟
وظایف اصلی کارشناس منابع انسانی چیست؟
کارشناس منابع انسانی …
– توسعه و پیاده‌سازی زیرسیستم‌های مختلف منابع انسانی در سازمان (شامل زیرسیستم جذب و استخدام، مدیریت عملکرد، جبران خدمات، توسعه و آموزش)
– تجزیه و تحلیل شغل و طراحی شرح‌شغل‌های سازمان
– طراحی فرایند استخدام، شناسایی نیازهای استخدامی، طراحی آگهی استخدام، مشارکت در مصاحبه‌های استخدامی
– طراحی فرایند آنبوردینگ و پیاده‌سازی آن
– نیازسنجی، برنامه‌ریزی و ارزیابی برنامه‌های آموزشی و توسعه‌ی کارکنان
– طراحی و پیاده‌سازی برنامه‌ی مدیریت عملکرد
– شناخت کارکنان، قدردانی و پاداش‌دهی به آن‌ها
– مشارکت در طراحی آئین‌نامه‌های انضباطی، سیاست‌ها و رویه‌های سازمان
– نگهداری اطلاعات و سوابق کارکنان (ساعت‌های حضور، مرخصی‌ها، سوابق آموزشی و …)
مسیر ورود به حوزه منابع انسانی چگونه است؟
در حالی که داشتن مدرک دانشگاهی در حوزه منابع‌انسانی برای ورود به این حوزه‌ی شاید خیلی ضروری نیست ولی قطعا برای ادامه مسیر در این رشته نیاز به دانش منابع‌انسانی می‌باشد. برای شروع کار در این حوزه می‌توان دو مسیر را در نظر گرفت:
۱- داشتن تحصیلات دانشگاهی مرتبط در حوزه منابع‌انسانی:
- کارشناسی در رشته‌های مدیریت و منابع‌انسانی یا کارشناسی ارشد MBA با گرایش منابع انسانی
داشتن تحصیلات در این رشته‌ها، دانش آکادمیک و دیدی جامع را می‌تواند به فرد انتقال دهد. اما برای انتخاب موقعیت شغلی کارشناس منابع‌انسانی، مانند هر شغل دیگری فرد باید دانش خود را در حوزه‌های مختلف این رشته با توجه به نیاز سازمانی که در آن فعالیت می‌کند توسعه دهد.
۲- برای افرادی که پیشینه تحصیلی متفاوتی دارند مسیر ورود به این شغلی کمی فرق دارد. این افراد می‌توانند از دوره‌های آموزشی آزاد حضوری یا مجازی استفاده کنند و مطالعات شخصی در حوزه‌های مختلف منابع‌انسانی داشته باشند تا دیدی جامع و در ادامه تخصصی به این رشته پیدا کنند.
رشته‌های متفاوتی نیز وجود دارند که شاید در برخی حوزه‌ها مرتبط با منابع‌انسانی باشند مانند روانشناسی و مهندسی صنایع که می‌توانند در تعاملات انسانی و درک مفاهیم این حوزه به افراد کمک کنند. اما رشته‌های متفاوتی مانند سایر رشته‌های مهندسی نیاز به کسب دانش تخصصی بیش‌تر وجود دارد.
موفقیت در حوزه منابع انسانی به چه عواملی بستگی دارد؟
برای موفقیت در حرفه‌ی منابع‌انسانی هم دانش فنی و هم مهارت‌های نرم مهم هستند. با توجه به اینکه متخصصین منابع‌انسانی در سازمان‌ها اغلب با افرادی با سطوح مختلف تجربه, هوش هیجانی, سبک‌های ارتباطی, تحصیلات, دانش و مهارت تعامل دارند, داشتن مهارت نرم و توانایی برقراری ارتباط موثر با افراد مختلف از اهمیت بالایی برخوردار است.
افرادی که در این حوزه کار می‌کنند متناسب با وظایفی که بر عهده آنان است نیاز به تمرکز و توجه به جزئیات، دانش در حوزه قوانین کار، بیمه و مهارت‌های ارتباطی دارند. از دید استراتژیک زمانیکه قوانین و سیاست‌ها مشخص می‌شوند، متخصصین منابع‌انسانی صدای مدیریت برای کارکنان هستند اما برای حمایت از هر دو سمت سازمان یعنی مدیریت و کارکنان، نیاز به برقراری دموکراسی از سمت واحد منابع‌انسانی در سازمان است. مسئول منابع‌انسانی باید بتواند قضاوت درستی از اتفاقات داشته‌باشد، شنونده خوبی باشد با درایت رفتار کند.
از جمله شایستگی‌ها مورد نیاز برای موفقیت در این شغل می‌توان موارد زیر را نام‌برد:
مهارت ارتباطی: یکی از شایستگی‌های ضروری برای یک متخصص منابع‌انسانی است که شامل مهارت گوش‌دادن فعال و انتقال درست پیام می‌باشد. شنیدن دغدغه‌ها و نیازهای کارکنان و پاسخ‌دهی مناسب به سوالات و نگرانی‌های آن بخش مهمی از مهارت‌های ارتباطی لازم است.
مهارت تصمیم‌گیری: توان گرفتن تصمیم‌های درست با استفاده از داده‌های جمع‌آوری شده هنگام ارزیابی صلاحیت کاندیداهای استخدامی و حل مشکلات و تعارضات سازمانی
توجه به جزئیات: توجه به جزئیات برای ارزیابی و تصمیم‌گیری‌ها در حوزه منابع‌انسانی هنگام استخدام، برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های کاری مهم هستند.
مهارت‌های بین فردی: تعاملات زیاد با افراد مختلف با پیشنه‌های متفاوت نیاز به داشتن مهارت‌های بین فردی است.
یک روز کاری کارشناس منابع انسانی چگونه می‌گذرد؟
از جمله وظایف شغلی که به صورت روتین در این موقعیت شغلی وجود دارد و به طور روزانه حجم زیادی از زمان کاری شما را به خود اختصاص می‌دهد شامل موارد زیر است:
– طراحی آگهی‌های شغلی، غربالگری رزومه‌های ارسالی کارجویان و یا جست‌وجو در لینکدین برای یافتن فردی با مشخصات مورد نیاز
– تنظیم جلسات مصاحبه و انجام مصاحبه‌های استخدامی
– هماهنگی‌های لازم برای عقد قرارداد با نیروی جدید، آماده‌سازی میز کار فرد و خوشامدگویی به وی
– انجام مذاکرات حقوق و دستمزد با کارکنان، محاسبه‌ی ساعت‌های اضافه‌کاری یا مرخصی
– شنیدن صحبت‌های کارکنان و پیگیری و ارائه‌ی راه‌کار برای حل مشکلات آن‌ها
– تکمیل اطلاعات و مستندات لازم مانند شرح شغل‌ها برای استخدام‌های جدید
– هماهنگی با سرپرستان برای پیاده‌سازی رویه‌ها و سیاست‌های کاری مورد نیاز در بخش‌های مختلف سازمان
– انجام مصاحبه‌های خروج و شناسایی دلایل قطع همکاری و مشکلات نیرو
– تنظیم و هماهنگی کلاس‌های آموزشی داخل شرکت با اساتید مشخص شده
– بازخوردگیری در خصوص کیفیت کلاس‌های آموزشی برگزار شده و نتایج آن در سازمان
– برنامه‌ریزی برای چگونگی تبریک تولد کارکنان، سالگرد ازدواج‌ها، سالگرد شروع به کار نیروها در سازمان
– طراحی رویدادهای داخلی و هماهنگی برگزاری جشن‌های سازمانی
– جلسه با مدیران و سرپرستان در خصوص پیاده‌سازی فرایند مدیریت عملکرد در سازمان
– پیگیری نتایج جلسات بازخورددهی برگزار شده بین نیروها و سرپرستان
– تصمیم‌گیری در خصوص خدمات رفاهی بر اساس نیاز کارکنان و توان مالی سازمان
به عنوان مسئول منابع‌انسانی در یک مجموعه از شما انتظار می‌رود تا در انجام وظایف روزانه خود، توجه زیادی به جزئیات داشته باشید، در مواقع حساس بتوانید به مسائلی که اغلب به حوزه‌ی روابط انسانی مرتبط هستند به درستی رسیدگی کنید، با توجه به اطلاعاتی که در اختیار شماست رازدار بودن و حفظ محرمانگی بسیار اهمیت دارد. قبل از تصمیم‌گیری باید بتوانید اطلاعات و مستندات زیادی را پیرامون موضوعات مختلف جمع‌آوری کنید و هنگام اتخاذ تصمیم نهایی با توجه به اینکه با نیروی انسانی مواجه هستید تمامی جوانب یک موضوع را بررسی کنید.
برای عملکرد موفق در این شغل داشتن دانش و مهارت لازم در خصوص نرم‌افزارهای مرتبط به این حوزه مانند نرم‌افزار آفیس نیز اهمیت دارد، باید بتوانید در کارهای روزانه خود مانند محاسبه حقوق و دستمزد و تحلیل دیتا از این نرم‌افزارها استفاده کنید.
در صورت ورود به حوزه منابع انسانی چه مسیرهایی شغلی را در پیش رو دارم؟
عنوان‌های شغلی مختلفی در حوزه منابع‌انسانی وجود دارند و متناسب با نیاز سازمان‌ها ایجاد می‌شوند. از متداول‌ترین عناوین شغلی می‌توان موارد زیر را نام‌برد:
HR generalist, Talent Acquisition Specialist, HR Wellbeing Specialist, HR Development Specialist HR Business Partner
معمولا شروع کار به عنوان «کارشناس منابع انسانی» در یک سازمان می‌تواند به عنوان یک کارشناس جنرالیست منابع‌انسانی باشد. یک فرد در این موقعیت جنرالیست وظایف متعددی را در این حوزه بر عهده دارد که عنوان جنرالیست اشاره به همین وظایف گسترده است که متناسب با سازمان تعریف می‌شود.
در ادامه‌ی مسیر شغلی یک کارشناس جنرالیست می‌تواند باتوجه به تجربه‌ای که پیدا کرده است و علاقه‌ی خود یا در یک حوزه‌ی خاص منابع‌انسانی متمرکز شود و با ارتقاء دانش خود تبدیل به فردی متخصص شود. مسیر دیگر جنرالیست بودن و پیش‌روی تا سطح مدیریت یا رهبری بخش منابع‌انسانی یک مجموعه است. متخصص شدن در یک حوزه منابع‌انسانی یا مدیر شدن در این رشته، در کنار دانش فنی نیاز به مهارت‌های نرم بالا در هر یک از این بخش‌ها دارد.
جذب استعدادها یا Talent Acquisition
– تجزیه و تحلیل شغل و ایجاد شرح شغل
– طراحی آگهی‌های استخدامی و انتشار آن در پلت‌فرم‌های استخدامی
– شناسایی و ارتباط‌گیری با نیروهای با استعداد از طریق کانال‌های مختلف جذب و استخدام
– برگزاری جلسات مصاحبه و استفاده تکنینک‌ها و ابزارهای مختلف در مصاحبه
– شرکت در نمایشگاه‌های کاریابی
– طراحی و اجرای فرایند آنبوردینگ نیرو
– مذاکرات حقوق و دستمزد با نیروی جدید و هماهنگی برای عقد قرارداد
آموزش و توسعه
– شناسایی نیازهای آموزشی و برنامه‌ریزی برای دوره‌های آموزشی شناسایی شده
– ارزیابی تجربه‌ی کارکنان نسبت به آموزش‌های برگزار شده
– شناسایی روش‌ها و کانال‌های مختلف آموزشی
– ثبت و نگهداری سوابق آموزشی کارکنان و دوره‌های برگزار شده و هزینه‌های آن
مدیریت عملکرد
– ایجاد، به کارگیری یک سیستم مدیریت عملکرد متناسب با نیاز سازمان و در راستای اهداف کلان آن (شامل هدف‌گذاری، بازخوردهی، کوچینگ و ارزیابی)
– بهبود فرایند مدیریت عملکرد در سازمان با توجه با بازخوردهای دریافتی
– کوچ افراد در راستای کمک به بهبود عملکرد آن‌ها
Employee Engagement & Experience
– تحقیق و بررسی تحقیقات انجام شده در حوزه Employee Engagement
– طراحی برنامه‌ها برای بهبود Employee Engagement در حوزه‌های شناسایی شده
– ارزیابی تاثیر برنامه‌ها و سیاست‌های اعمال شده در سازمان بر روی Employee Engagement
جبران خدمات